. ادامه راه سبز(ارس): گروه بین الملل کلمه؛ نشست سه جانبه ایران و برزیل و ترکیه در حالی با توافقنامه سه جانبه هسته ای به پایان رسید که بامداد دوشنبه رجب طیب اردوغان به طور ناگهانی وارد تهران شد و به نظر می رسد دولت در عقب نشینی آشکار تمام شروط غرب را پذیرفته است. به گزارش کلمه، بررسی اتفاق های چند روز اخیر این فرضیه را جدی تر کرد که دولت برای کنترل شرایط داخلی به تمام خواسته های غرب خلاف شعارهایش در زمینه انرژی هسته ای تن داده است.
محمود احمدی نژاد ، سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی و منوچهر متکی وزیر امور خارجه نمایندگان مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران در این نشست بودند.
حضور ناگهانی اردوغان
این در حالی است که نشست سه جانبه وزرای امور خارجه ایران، ترکیه و برزیل روز یکشنبه در تهران برگزار شد و آن طور که نخست وزیر ترکیه گفته است نتایج این جلسه مثبت و سازنده بود که منجر به سفر ناگهانی وی به تهران شد.
البته نخست وزیر ترکیه قبل از حرکت به سمت تهران در فرودگاه ازمیر در پاسخ به پرسشهای خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا تبادل سوخت در خاک ترکیه انجام می شود؟ پاسخ داده است: به منظور شروع روند تبادل سوخت به تهران می روم.
اردوغان درباره سفر ناگهانی خود به تهران گفته است: “صبح زود داوود اوغلو وزیر امور خارجه طی تماس تلفنی به من اطلاع داد که مذاکرات به سطح قابل قبولی رسیده است. من قرار بود به آذربایجان بروم ولی تصیم گرفتم حالا که بحث هسته ای به این مرحله رسیده، پس از گرفتن نتایج لازم از ایران به آذربایجان سفرم را ادامه دهم.”
اردوغان در عین حال مطرح کرده است: ” پیش از این ایران در آستانه تحریمهای جدید از سوی شورای امنیت قرار داشت که با شروع این ملاقاتها این تصمیمها به تعویق افتاده است.
در جریان مذاکرات سه جانبه ایران، برزیل و ترکیه در تهران، ایران با مبادله بخش عمده اورانیوم غنی شده با سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران موافقت کرده است.
این توافق ها پیرو مذاکرات نمایندگان بعضی از کشورهای عضو گروه ۱+۵ و ایران در وین در پائیز سال گذشته بود که در آن، طرح آژانس بین المللی انرژی اتمی برای خارج کردن بخش عمده ذخیره اورانیوم غنی شده از ایران و در مقابل، ارسال سوخت مورد استفاده در رآکتور تحقیقات پزشکی تهران به این کشور مطرح شد. دولت تاکنون از پذیرفتن این پیشنهاد خودداری کرده بود اما امروز آن را پذیرفت.
در آن زمان مطرح می شد که خروج اورانیوم از ایران قبل از دریافت سوخت مورد نیاز ” خط قرمز ” مذاکرات هسته ای است و ایران تنها حاضر است اورانیوم موجود را تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی در انبارهای داخل ایران لاک و مهر نماید تا بعد از دریافت سوخت مورد نیاز رآکتورهایش آن را به کشور ثالث انتقال دهد.
در مرحله بعد ایران بر طرح تبادل همزمان سوخت هسته ای در یک کشور بی طرف تاکید کرد اما همچنان دولتهای غربی بر دریافت ذخایر اورانیوم غنی شده ایران پیش از ارسال سوخت رآکتور تهران پای فشردند.
و سر انجام عقب نشینی آشکار از شعارها؛
در رابطه با میزان اورانیم تحویلی نیز اختلاف زیادی بین نظرات طرفین وجود داشت . از یک‌سو از آغاز مذاکرات آمریکا، روسیه و کشورهای غربی بر تحویل ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیم تولیدی ایران تأکید داشتند و در مقابل برخی مقامات ایرانی از جمله دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام حداکثر تحویل ۳۵۰ کیلوگرم اورانیم ۵/۳ درصد را در چارچوب منافع جمهوری اسلامی ارزیابی می کردند و برخی منابع نیز از موافقت دولت با تحویل ۸۰۰ کیلوگرم اورانیم ۵/۳ درصد در برابر ۱۱۶ کیلوگرم اورانیم ۲۰ درصد خبر می داند. و در دیدارهای سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی با مراجع و برخی تشکلها نظیر جامعه روحانیت مبارز این دغدغه ها به وی منعکس شد.
اما سرانجام طبق توافقنامه سه جانبه تهران مقرر شده ۱۲۰۰ کیلوگرم سوخت اورانیوم کمتر غنی شده به ترکیه ارسال شود و در مقابل گروه وین نیز ۱۲۰ کیلوگرم سوخت مورد نیاز راکتور تهران را به ایران تحویل دهد. این رقم شامل ۷۰ درصد از ذخایر اورانیوم غنی کشور که طی سالیان دراز و با زحمات فراوان تولید شده است می شود.
مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در این باره گفت:«ظرف یک هفته، نامه مبادله سوخت به آژانس بین المللی انرژی اتمی نوشته می شود.» این موضوع به منزله توافق ایران با خروج بخش عمده ذخیره اورانیوم غنی شده از کشور است.
مهمترین ماده این توافقنامه به ماده پنج اختصاص دارد که می گوید: ۱۲۰۰ کیلوگرم سوخت اورانیوم کمتر غنی شده در ترکیه به صورت امانت نگهداری شود، که در مالکیت ایران خواهد بود، و ایران و آژانس امکان نظارت بر آن را دارند.
در ماده شش این توافقنامه نیز تصریح شده است: جمهوری اسلامی ایران موافقت خود را در مورد موارد فوق به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ظرف ۷ روز اعلام می‌کند و متناسب با درخواست گروه وین (روسیه، فرانسه، آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) جزئیات بیشتری درباره تبادل سوخت از طریق توافقنامه‌ی خطی و ترتیبات مربوط به توافقنامه ایران و وین که متعهد به تحویل ۱۲۰ کیلوگرم سوخت اورانیوم مورد نیاز راکتور تهران می‌باشند ، شرح داده خواهد شد.
و البته این توافقنامه هیچگونه الزام واقعی و عملی برای دولتهای فرانسه و روسیه که ملتزم به تامین اورانیوم غنی شده برای ایران هستند نمی باشد.
نمایندگان این دو کشور نیز از هرگونه اعلام نظر و تعهدی برای تامین سوخت مورد نیاز رآکتور تهران خود داری نموده اند
مضاف بر اینکه عدم پایبندی روسیه به تعهداتش در مورد مسائل هسته ای ایران سالهاست که با عدم تکمیل نیروگاه اتمی بوشهر توسط این کشور به اثبات رسیده است
جمع بندی
همه اینها در حالی صورت می گیرد که دولت ایران در سال ۱۳۷۳ بدون هیچگونه تنش افرینی و تنها با مذاکرات منطقی با آزانس بین المللی انرژی اتمی و بدون هزینه سنگین بین املللی و از دست دادن سرمایه ها توانسته بود محموله ای از اورانیوم مورد نیاز رآکتور تهران را از آرژانتین فراهم سازد که این ذخیره تا پایان امسال نیز برای تداوم فعالیت رآکتور تحقیقاتی تهران کفایت می نماید.
رفتار برخی حاکمان یادآور تبلیغات دورغین معمر قذافی رئیس جمهور لیبی است که در حالیکه در مقابل رسانه ها از مبارزه با آمریکا دم می زد در همان حال با تمکین به خواسته های امریکا یک کشتی کلیه سرمایه های هسته ای لیبی را بار کرده و آنرا نه به آزانس بین المللی انرژی اتمی که در یکی از بنادر ایالات متحده تحویل این کشور داد.
به نظر می رسد آنچه که سرانجام توسط دولت احمدی نژاد پذیرفته شد همان طرح دول غربی بدون هیچ گونه امتیازی می باشد و تنها بیم کارشناسان و دلسوزان منافع ملی این است که یا در مقابل این توافق هیچگونه امتیازی در راستای منافع ملی کسب نشده باشد و یا این توافق حق السکوتی به دول خارجی برای سکوت در مقابل رفتار داخلی حاکمان باشد. و در نهایت این سوال باقی می ماند که چه کسانی هزینه ای که اینهمه ماجراجویی بی حاصل در سال های اخیر بر کشور تحمیل کرده است را باید بر دوش کشد؟ شاید مردم!
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر