افشا شدن ابعادی تازه از انقلاب نفتی دولت دهم

افشا شدن ابعادی تازه از انقلاب نفتی دولت دهم

. ادامه راه سبز(ارس): خرداد ماه بود که در سرو صدای فراوان نفتی ها ورییس دولت شنیده شد که قرار است توسعه پارس جنوبی در 35ماه صورت پذیرد.از این رو در قالب چند قرارداد 21میلیارد دلار پروژه به شرکتهای ایرانی وقرارگاه خاتم واگذار شد .این در حالی است که بهترین رکورد ثبت شده در اجرای پروژه های پارس جنوبی در ایران 54 ماه است.مسئولین نفتی این اقدام خود را انقلاب نفتی می دانند .این در حالی است که اکثر کارشناسان و مدیران سابق نفتی این موضوع را محال می دانند اما در دو روز گذشته گزارشی در سایت های اصولگرا منتشر شد که زوایای تازه ای از این انقلاب نفتی رو شد.

«ابهام وسوال اساسی و جدی از مدیران وزارت نفت و ریاست دولت مطرح است (که این قرارداد در حضور ایشان به امضا رسیده) چگونه، چرا و با کدام مجوز قانونی، دو شرکت یک میلیون ريالی با مدیران و سهامداران کاملا یکسان در روز تولد خود، در طرحهای چند میلیارد دلاری مشارکت داده می شوند و از منابع حاصل از سه میلیارد یورو اوراق مشارکت ارزی و سه هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت ریالی بهره مند می شوند؟!»

ثبت شرکتهایی با صد هزار تومان

به گزارش جهان نیوز:«پایگاه اطلاع رسانی دولت، سه شنبه 25 خرداد 1389 گزارش داد: «با حضور رئیس جمهور در عسلویه، قرارداد طرح توسعه 6 فاز پارس جنوبی (فازهای 13 و 14، فاز 19 و فازهای 22، 23 و 24) با ظرفیت تولید روزانه 200 میلیون مترمکعب گاز و سرمایه‌گذاری حدود 21 میلیارد دلار، میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های ایرانی امضا شد.»

در ادامه همین خبر پایگاه خبری رسمی ، شنبه 29 خرداد جزئیات قراردادهای جدید وضعیت پارس جنوبی را به نقل از علی وکیلی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس منتشر نمود: مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس سرمایه‌گذاری هشت فاز یاد شده را حدود 21 میلیارد دلار برآورد و تصریح کرد: «سرمایه‌گذاری هر یک از چهار قرارداد امضا شده، حدود پنج میلیارد دلار است. وی افزود: فاز 13 به مشارکت شرکت "پترو پایدار ایرانیان"، گروه مپنا و شرکت صدرا واگذار شد؛ به گفته وکیلی طرح توسعه فازهای 22 تا 24 را نیز کنسرسیوم "پتروسینا آریا" و شرکت صدرا اجرا می‌کنند. به گفته وی، بر اساس مصوبه مجلس، امسال سه میلیارد یورو اوراق مشارکت ارزی و سه هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت ریالی منتشر و عرضه می‌شود؛ بر این اساس هشت فازی که قرارداد آنها به تازگی امضا شده است نیز متناسب با اولویت‌ها، نیازها و پیشرفت عملیات اجرایی از منابع حاصل از فروش این اوراق بهره‌مند می‌شوند». با مراجعه به سوابق دو شرکت حاضر درسایت روزنامه رسمی کشور این قرارداد عظیم 21 میلیارد دلاری، نکات جالبی به دست می آید.

به گزارش سایت جهان نیوز:«شرکت "پترو پایدار ایرانیان – سهامی خاص" که در کنسرسیوم پنج میلیارد دلاری توسعه فاز 13 حضور دارد، دقیقا در همان روز امضای قرارداد (یعنی 25/03/1389) با سرمایه اولیه یک میلیون ریال تاسیس شده، تحت شماره 377800 و شناسه ملي 10320271640 در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسيده است. طبق آگهی تاسیس این شرکت که در تاریخ 12 تیرماه 1389 (یعنی 18 روز پس از امضای قرارداد!) به شماره 8986/ث89/32 در روزنامه رسمی منتشر شده است، اولین مدیران شرکت آقایان عرفان لاجوردي به سمت رئيس هيئت‌مديره، آقاي صحيب‌ بيگلر به سمت نائب رئيس هيئت‌مديره و مدیرعامل و آقاي هادي اشرفي‌يکتا به سمت عضو هيئت‌مديره می باشند. آقایان حسين يعقوب‌زاده و داريوش جلالي نیز به عنوان بازرس اصلي و علی البدل انتخاب شده اند. تنها ده روز پس از انتشار آگهی تاسیس، در تاریخ 22 تیرماه، هیات مدیره تشکیل جلسه می دهد و ظاهرا پس از اطمینان از حضور در کنسرسیوم مذکور، آقای حبیب جدیدی – مدیرعامل سابق شرکت صدرا که در این طرح مشارکت دارد – به سمت مدیرعاملی این شرکت نوپا منصوب می شود؛ آگهی تغییرات این شرکت در تاریخ 11/05/1389 به شماره 13653/ت89/32 در روزنامه رسمی منتشر شده است.»

بنا بر این گزارش از سوی دیگر شرکت "شركت نفت و گاز پترو سينا آريا - سهامی خاص" نیز که در کنسرسیوم پنج میلیارد دلاری توسعه فازهای 22 تا 24 حضور دارد، یک روز قبل از امضای قرارداد (یعنی 24/03/1389) با سرمایه اولیه یک میلیون ریال تاسیس شده، تحت شماره 377660 و شناسه ملي 10320271046 در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسيده است. طبق آگهی تاسیس این شرکت که در تاریخ 7 تیرماه 1389 (یعنی 13 روز پس از امضای قرارداد!) به شماره 8716/ث89/32 در روزنامه رسمی منتشر شده است، اولین مدیران شرکت آقایان عرفان لاجوردي به سمت رئيس هيئت‌مديره و مدیرعامل، آقاي صحيب‌ بيگلر به سمت نائب رئيس هيئت‌مديره و آقاي حسين يعقوب‌زاده به سمت عضو هيئت‌مديره می باشند. آقایان هادي اشرفي‌يکتا و داريوش جلالي نیز به عنوان بازرس اصلي و علی البدل انتخاب شده اند. تنها 17 روز پس از انتشار آگهی تاسیس، در تاریخ 24 تیرماه، هیات مدیره تشکیل جلسه می دهد و بازهم ظاهرا پس از اطمینان از حضور در کنسرسیوم مذکور، آقای حسين شريف‌آبادي عسگري – رئیس هیات مدیره شرکت نوآوران مس تهران که يكي از شركت‌هاي وابسته به شركت سرمايه گذاري مس سرچشمه است – به سمت مدیرعاملی این شرکت نوپا منصوب می شود؛ آگهی تغییرات این شرکت در تاریخ 19/05/1389 به شماره 14838/ت89/32 در روزنامه رسمی منتشر شده است.

از منظر کارشناسان این ابهام وسوال اساسی و جدی از مدیران وزارت نفت و ریاست دولت مطرح است– که این قرارداد در حضور ایشان به امضا رسیده - چگونه، چرا و با کدام مجوز قانونی، دو شرکت یک میلیون ريالی با مدیران و سهامداران کاملا یکسان در روز تولد خود، در طرحهای چند میلیارد دلاری مشارکت داده می شوند و از منابع حاصل از سه میلیارد یورو اوراق مشارکت ارزی و سه هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت ریالی بهره مند می شوند؟

سرمایه گذاری تا کنون

سرمايه‌گذاري در پارس جنوبی در سال‌هاي 76 تا 84 نيز از آهنگ خوبي برخوردار بود به طوري‌که در طول هفت سال نزديک به 50 ميليارد دلار در صنعت نفت سرمايه‌گذاري شد که بيش از 65درصد آن بدون تعهد دولت و از طريق قراردادهاي بيع متقابل و فاينانس خودگردان و مابقي از منابع داخلي شرکت‌هاي نفت و گاز تامين شد که از اين ميزان سرمايه گذاري 16ميليارد دلار در صنعت گاز، 18 ميليارد دلار در صنعت پتروشيمي و15 ميليارد دلار در طرح‌هاي بيع متقابل نفت خام سرمايه گذاري شد که منجر به افزايش بيش از يک ميليون بشکه‌اي توليد نفت خام شد. ‏

اين ميزان سرمايه‌گذاري در حالي صورت گرفته است که درآمد نفت در هشت سال 76 تا 84 معادل 172 ميليارد و 584 ميليون دلار بوده است که اين ميزان با رشد قيمت جهاني نفت در سال هاي 84 تا 86 و در نهايت با ثبت رکوردي دست نيافتني در سال 87 به 272 ميليارد و 278 ميليون دلار رسيد که نشان از رشد 57.7 درصدي درآمد نفتي ايران در چهار سال 84 تا 88 دارد. ‏

رکورد 54 ماه شکسته می‌شود؟

تعیین زمان 35 ماه برای اتمام عملیات فازهای جدید در حالی صورت گرفته است که پیش از این هیچ گاه چنین رکورد زمانی در توسعه فازها به دست نیامده است. کمترین زمانی که برای توسعه فازهای پارس جنوبی سپری شده است مربوط به فاز 4 و 5 است که توسط شرکت ایتالیایی انی در 54ماه توسعه یافت و به تولید رسید. بر اساس این گزارش عملیات توسعه فاز یک پارس جنوبی در بهمن ماه سال 1376آغاز شد و در آبان ماه سال 1383 به پایان رسید .کار توسعه فازهای 2 و 3 نیز که توسط توتال و پتروپارس و گازپروم صورت گرفت در مهر 1376 کلید خورد و در سال 1381 پایان یافت . همچنین فاز 4 و 5 سال 1379 توسط انی ، پتروپارس و نیکو آغاز شد و فروردین 1384 به بهره برداری رسید . فاز 9 و 10 نیز شهریور 1381 آغاز شد و در اسفند 1387 به بهره برداری رسید اما هنوز حتی در سایت شرکت نفت و گاز پارس به عنوان طرح در حال اتمام معرفی شده است .

امروز پس از گذشت 12سال از آغاز توسعه پارس جنوبي تنها 10 فاز به بهره‌برداري رسيده و به گفته مسئولان، ايران 11سال از رقيب قطري خود عقب افتاده است. کارشناسان نفتی از این رو می پرسند؟« آيا بهتر نبود به جاي وعده توسعه 35 ماهه19 فاز باقيمانده پارس جنوبي، توان مالي و فني موجود صرف اتمام پروژه‌هاي نيمه کاره مي‌شد تا 35 ماه بعد به دنبال چرايي عقب ماندگي بيش از پيش برداشت ايران از شريک قطري نباشيم؟»‏‏

البته وزیر نفت معتقد است : فازهاي قبلي در مدت زمان 60 تا 70 ماه توسعه پيدا کردند ولي ديگر اجازه نخواهيم داد که اجراي پروژه هاي با تاخير مواجه شود و اگر منطقي حرکت کنيم قطعا توليد زودهنگامي را در 35 ماه آينده خواهيم داشت‌.‏

وزير نفت در باره امکان توسعه فازهاي پارس جنوبي در مدت 35 ماه گفت: بر اساس زمان سنجي و محاسبه زمان استاندارد براي توسعه فازها اين مدت زمان مشخص شده و اجراي همزمان و موازي عمليات مختلف توسعه هر فاز مي‌تواند تاثير بسيار زيادي در کاهش زمان داشته باشد و قرار شد عمليات توسعه‌اي فازها به طور همزمان اجرا شود. ‏

به گفته وزير نفت هر فاز ميدان گازي پارس جنوبي ظرفيت توليد روزانه 25 ميليون مترمکعب گاز شيرين، 40 هزار بشکه ميعانات گازي و ساليانه 500 هزار تن ال.پي.جي و 550 هزار تن اتان را دارد.‏.‏

وزير نفت درآمد ماهانه هر فاز پارس جنوبي را 600 ميليارد تومان اعلام و تصريح کرد: بازگشت سرمايه در هر فاز پارس جنوبي کمتر از يک سال و در حدود 9 تا 10ماه انجام خواهد شد.‏

اما اکبر ترکان در گفت گو با خبر آن لاین میگوید:« من با یک حساب سرانگشتی نشان می دهم که چرا این کار نشدنی است. باید بر روی هر سکو 12 حلقه چاه حفاری شود. اگر زمان مورد نیاز برای حفر هر حلقه چاه را 75 روز در نظر بگیریم 900 روز برای حفاری زمان لازم داریم. به هر حال زمانی هم برای نصب سکوی دریایی مورد نیاز است. 6 ماه زمان برای نصب سکو و 6 ماه زمان برای نصب عرشه و راه اندازی و ... تعداد روزها را می رساند به 1200 روز. به این ترتیب فقط برای حفاری دریایی و نصب سکو و ... 4 سال زمان نیاز داریم. حالا اشکال ندارند. فرمایش وزیر ضمن مفید بودن، اما قابل اجرا نیست. اما اگر این عملیات توسعه ای در سال هم به ثمر برسد باز هم اتفاق بزرگی در کشور رخ داده است. اصلا این را فراموش نکنید.»

نیما رایین - جرس