تورم در راه است؛ اعلام رسمی دخالت دولت برای کنترل دستوری قیمت‌ها

اعلام رسمی دخالت دولت برای کنترل دستوری قیمت‌ها:

بحران در بازار ارز و طلا؛ تورم در راه است!

. ادامه راه سبز(ارس): در حالی که قیمت طلا و ارز در روز چهارشنبه نیز برخلاف وعده دولت به رشد خود ادامه داد، مسئولان دولتی اعلام کرده‌اند که از فردا (پنجشنبه) دولت برای کنترل قیمت در بازار ارز و طلا دخالت خواهد کرد.

بازار ایران که این روزها به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی کشور و رکود حاکم بر بخش صنعت روزگار نه چندان خوشایندی را سپری می‌کند با افزایش غیرمنتظره نرخ دلار و ارز بار دیگر بیماری خود را به مسوولان اقتصادی کشور گوشزد کرد. با بالارفتن قیمت ارز، واردات به صورت چشمگیری پایین خواهد آمد و این منجر به افزایش قیمت کالاهای داخلی و درنهایت شکل‌گیری موج جدید تورم خواهد شد.

در بعضي از گزارش هاي خبري نيز، درباره علت افزایش بهای ارز آمده است که مهم‌ترین کانال‌های نقل و انتقال وجه، که بانک‌های خارج از کشور باشند، دچار مشکل شده‌اند و بنابراین واردکننده‌ها و صادرکننده‌ها نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. در این گزارش تصریح شده است “خودداری بانک‌های امارتی از تبادلات ارزی باعث اختلال چند روز اخیر در بازار ارز شده است. به این معنی که چون حواله ارزی دیگر صادر نمی‌شود… ناچار مردم رو‌به تهیه نقدی ارز می‌آورند که نتیجه آن گران شدن ارز خواهد بود و شده است.”

به گزارش خبرگزاری‌ها، با آنکه وزیر اقتصاد روز سه شنبه گفته بود نوسانات بازار ارز به دخالت دولت نیاز ندارد، معاون اول احمدی‌نژاد عصر روز چهارشنبه از عرضه بدون محدودیت طلا و ارز از روز پنجشنبه توسط بانک مرکزی خبر داد و هدف این دخالت دولت را مدیریت قیمت ارز و طلا در بازار داخلی عنوان کرد.

محمدرضا رحیمی در حاشیه جلسه هیأت دولت با اشاره به تداوم افزایش قیمت طلا و ارز گفت: از فردا پنج‌شنبه خریداران می‌توانند به هر میزان که می‌خواهند طلا و ارز از بانک مرکزی خریداری کنند.

این در حالی است که با وجود کاهش ارزش برابری دلار در بازارهای جهانی، قیمت دلار آمریکا در بازار داخلی همچنان می‌تازد و هر لحظه رکوردهای جدیدی به ثبت می‌رساند.

همزمان، رئیس اتحادیه طلافروشان نیز از اعضای این صنف خواست که برای “جلوگیری از برخی سوءاستفاده‌های احتمالی دشمنان از اعتراض صنفی اعضا” از امروز مغازه‌های خود را باز کنند. او همچنین هشدار داد که ممکن است دولت با کسانی که اقدام به گشایش مغازه‌های خود نکنند، برخورد کند.

دیروز هم رسانه‌ها از دستور دولت برای حراج روزانه سکه خبر داده بودند؛ با این حال امروز هیچ خبری از کاهش قیمت سکه و طلا نبود.

افزایش ۲۰ تا ۲۵ درصدی قیمت دلار در عرض چهار روز

بازار ایران که این روزها به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی کشور و رکود حاکم بر بخش صنعت روزگار نه چندان خوشایندی را سپری می‌کند با افزایش غیرمنتظره نرخ دلار و ارز بار دیگر بیماری خود را به مسوولان اقتصادی کشور گوشزد کرد. بالارفتن ناگهانی نرخ ارز که از روز یکشنبه هفته جاری بازار نقل و انتقالات بانکی کشور را دچار آشفتگی کرده بود، همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد که تا مرز انفجار نیز پیش خواهد رفت.

براساس این گزارش تا ساعت ۱۲ ظهر امروز هر دلار امریکا با ۱۰۰ تومان افزایش،۱۲۴۰ تومان فروخته شد. دیروز صرافی‌ها هر دلار آمریکا را بین ۱۱۱۰ تا ۱۱۱۵ تومان خریداری و بین ۱۱۳۰ تا ۱۱۴۰ تومان می‌فروختند، این در حالی است که در امروز هر دلار آمریکا ۱۱۴۰ تومان خریداری و ۱۲۴۰ تومان به فروش می‌رود.

هر پوند انگلیس نیز با۲۳۰ تومان افزایش به مبلغ ۲۰۰۰تومان فروخته شد. روز سه شنبه هر پوند انگلیس رقمی بین ۱۷۱۵ تا ۱۷۳۰ تومان خریداری و بین ۱۷۳۵ تا ۱۷۷۰ تومان نیز در تابلوی صرافی فروخته شده بود، اما امروز هر پوند ۱۸۰۰تومان خریداری و ۲۰۰۰ تومان به فروش رفت.

هر یورو نیز ۱۴۰ تومان افزایش قیمت داشت؛ چرا که این ارز در روز گذشته بین ۱۴۴۵ تا ۱۴۵۰ تومان خریداری و ۱۴۷۰ تا ۱۴۸۰ تومان نیز فروخته شده بود، اما روز چهارشنبه قیمت یورور در صرافی‌های فردوسی ۱۵۲۰ برای خرید و ۱۶۲۰ برای فروش اعلام شده است.

به گزارش ایلنا، ارزهای دیگر نیز از این افزایش قیمت مصون نمانده است به صورتی که هر دلار استرالیا ۱۰۲۰ تومان خریداری و ۱۱۰۰ تومان به فروش رفت. یکصدین ژاپن نیز با افزایش قیمت غیرمنتظره ۱۱۱۷ تومان خریداری و ۱۱۳۰ تومان به فروش رفته است.

در همین حال رسانه‌ها گزارش دادند که با افزایش شدید نرخ ارزهای معتبر در برابر ریال، خرید و فروش ارز به شدت کم شده و صرافان حوالی میدان فردوسی تهران از خرید و فروش ارزی خودداری می کنند.

بنابر گزارش خبرگزاری ها، در پی آشفتگی بازار ارز، دستفروشان حوالی چهار راه استانبول و میدان فردوسی، که در سالهای گذشته فعالیت آنها به شدت کم شده بود، فعال تر شده اند و بازارشان در پی خودداری صرافان از خرید و فروش ارز، رونق گرفته است.

نگرانی از ورود بانک مرکزی به بازار ارز، باعث شده بود که خرید و فروش ارز در صرافی ها متوقف شود. این نگرانی، با اعلام عرضه ارز از فردا، به تحقق پیوست. اما باید دید آیا این عرضه، طبق وعده انجام خواهد شد یا خیر.

افزایش نرخ ارز در بازار به معنی کاهش ارزش پول ملی یعنی ریال خواهد بود. در عین حال با بالارفتن قیمت ارز، واردات به صورت چشمگیری پایین خواهد آمد و این منجر به افزایش قیمت کالاهای داخلی و درنهایت شکل‌گیری موج جدید تورم خواهد شد.

علت نوسان در بازار ارز و طلا

درباره علت تغییرات شدید قیمتی در بازار ارز و طلا، به عوامل مختلفی همچون “خالی بودن موجودی ارز در بانک های داخلی”، “عدم صدور حواله ارزی توسط بانک های کشورهای همسایه (چون ترکیه و امارات)” و “متوقف شدن فعالیت بانکهای ایرانی در برخی کشورهای مبدا ارز، تحت تاثیر تحریم های جهانی” اشاره شده است.

برخی گزارش ها نیز از نقش و دخالت دولت در این بحران خبر داده و خاطرنشان کرده اند که “بانک مرکزی قیمت ارزها را در بازار داخلی عمدا افزایش داده است تا بتواند بدین ترتیب بخشی از کسری بودجه دولت را جبران نماید.”

سخنان دیروز رئیس کل بانک مرکزی این احتمال را تایید کرد. او در پاسخ به این مطلب که آیا جلوگیری از افزایش قیمتهای ارز برای جبران کسری بودجه است، گفت: چنین موضوعی صحت ندارد؛ گرچه اگر قیمت ارز افزایش یابد به نفع دولت است.

به گزارش مهر، بهمنی افزود: البته دولت از افزایش قیمتهای ارز درآمد خواهد داشت، زیرا حاصل فروش نفت است اما برای تعادل قیمتها وارد این عرصه می شود.

بحران ارزی به علت تحریم

سایت خبری آفتاب نیز درباره علت افزایش بهای ارز گزارش داده است که مهم‌ترین کانال‌های نقل و انتقال وجه، که بانک‌های خارج از کشور باشند، دچار مشکل شده‌اند و بنابراین واردکننده‌ها و صادرکننده‌ها نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

در این گزارش تصریح شده است “خودداری بانک‌های امارتی از تبادلات ارزی باعث اختلال چند روز اخیر در بازار ارز شده است. به این معنی که چون حواله ارزی دیگر صادر نمی‌شود… ناچار مردم رو‌به تهیه نقدی ارز می‌آورند که نتیجه آن گران شدن ارز خواهد بود و شده است.”

یک عضو اتاق بازرگانی تهران، در این زمینه گفته است “از چند روز پیش بانک مرکزی امارات، تبادلات ارزی دو بانک ایرانی مستقر در دوبی، یعنی بانک ملی و بانک صادرات را تقریباً متوقف کرده و تا حد زیادی معاملات ارزی آن‌ها متوقف شده است… نتیجتا بخش عمده‌ای از راههای تبادلات ارزی ایران نیز که توسط این دو بانک انجام می‌شد و حتی صراف‌ها هم اگر می‌خواستند پولی را نقل و انتقال دهند، معمولاً از این دو بانک استفاده می‌کردند، الان بسته شده و خود این موضوع باعث شده که میزان عرضه‌ ارز در بازارهای خارج از ایران برای ایرانی‌ها به شدت افت پیدا کند، در صورتی که تقاضا تغییری نکرده است. بنابراین، این کاهش عرضه در بازارهای خارج از ایران موجب افزایش قیمت شده است، در حالی که همین ارزها در بازار داخل ایران دارد به قیمت قبلی معامله می‌شود.”

یک تولیدکننده وسایل خانگی نیز در این زمینه گفته است “وقتی که امکان صدور حواله نیست، یک عده هجوم می‌برند به سمت دریافت ارز نقدی در داخل کشور که تقریباً فروش ارز نقدی از بانکها به طور کل متوقف شده است. یعنی حتی ارز مسافرتی را هم که روی پاسپورت هزار دلار می‌دادند؛ الان من اطلاع دقیق دارم که چند روز است هیچ کدام از بانک‌ها ارز مسافرتی هم به کسی نمی‌دهند. طبعاً وقتی هم بازار حواله‌ ارز و هم بازار نقدی ارز با یک چنین خلاء جدی مواجه شود، قیمت به شدت رشد می‌کند.”

این تولیدکننده ضمن اشاره به اینکه همیشه بهای ارز در سایت بانک مرکزی با قیمت مبادلات بازار تهران تنها اختلافی جزئی، حدود یک یا دو درصد داشت، ادامه می‌دهد: “ولی الان مثلاً بانک مرکزی، در سایتش زده ١۰٣۰ تومان، اما به‌هرحال در بازار دلار ١١۵۰ تومانی هم مشکل پیدا می‌شود. یعنی عملاً ارزی وجود ندارد که بخواهد مبادله شود.

بنا به اظهارات وی، ظاهراً هیچ‌کدام از حواله‌هایی که شرکت‌های مختلف از ۲۰ شهریور به این‌سو فرستاده‌اند، عملی نشده است: “… منتهی چون همیشه مدت زمانی طول می‌کشیده تا حواله‌ها برسند، الان سر و صدای این قضیه تا حدودی بلند شده و کسانی مثل ما متوجه شدیم که پول‌های‌مان به شرکت‌های تأمین‌کننده نرسیده و پیگیر شدیم و متوجه شدیم که چند روزی هست که حواله‌ها هیچ کدام وصول نشده است.”

این تولیدکننده همچنین به ادعای دولت اشاره می‌کند که مدعی است “تحریم‌‌های جهانی بی‌اثر بوده‌اند.” وی معتقد است “حتی به فرض آن هم که مشکل اصلی حل شود و حواله‌ها دوباره به حرکت بیافتد، افزایش نرخ ارز به معنای گرانی تولید است و فشار آن بر گرده مصرف‌کننده وارد می‌آید.”

بر اساس اظهارات این صاحب بنگاه تولیدی، “‌این که ارز به نرخ فعلی رسیده، تأثیر مستقیم‌اش روی دوش مصرف‌کننده و یک بخش‌اش روی دوش تولید‌کننده است و نکته‌ مهمی که وجود دارد این است که عوام در ایران با تنها چیزی که مواجه می‌شوند این است که می‌روند یک چیزی را بخرند، می‌بینند که کالا گران شده است.”

علاوه بر عواملی که ذکر شد، بدهی ۵۰ هزارمیلیارد تومانی دولت به بانک‌ها، که بخش عمده آن ناشی از عملکرد غلط دیوانسالاری دولتی و بدهی دولت به بانک‌ها است را نباید از یاد برد . به عبارت دیگر کیسه دولت خالی است. نفت ایران نیز تحت فشارهای بین‌المللی از خریداران قابل توجهی برخوردار نیست. در این میان، قیمت جهانی یورو نیز پیوسته در سال‌جاری در حال کاهش بوده و دولت ایران برای شکستن هیمنه دلار در بازار جهانی، سعی کرده بود که با یورو در سطح اقتصاد بین‌الملل اقدام به داد و ستد کند، متضرر شده است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند افزایش نرخ ارز برای کشورهایی مفید خواهد بود، که از دولت کوچک یا دیوانسالاری سالم بهره‌مند باشند. نه دیوان‌سالاری ایران که خود مصرف کننده عمده منابع ارزی است، از این رو افزایش نرخ برای جبران کسری بودجه حتی به عنوان یک راه موقتی بوده و به زودی فشار تورمی سنگینی را به جامعه تحمیل خواهد کرد.