“قاضی صلواتی”؛ بازیگر جدید نقش قاضی مرتضوی

“قاضی صلواتی”؛ بازیگر جدید نقش قاضی مرتضوی

بیشتر فعالان سیاسی و روزنامه نگارانی که گذرشان طی یک دهه گذشته، به دادگاه افتاده، از یک قاضی خاطرات بسیار دارند. این قاضی کسی نیست جز سعید مرتضوی، که گفته می شود امروز خود در مقام متهم قرار گرفته و بعید نیست که فرجامی چون سعید امامی بیابد. قاضی مرتضوی اگرچه کرسی قضاوت را رها کرده، اما کرسی اش جایگزینی یافته، که گویی نسخه ای برابر اصل است. قاضی صلواتی نسخه ای جدید از قاضی سعید مرتضوی است که سکان محاکمه فعالان سیاسی، اجتماعی و روزنامه نگاران را در اختیار گرفته و می کوشد پا جای پای سعید مرتضوی گذاشته، تا شاید همچون او، پله های ترقی را یک شبه طی کند. او در همین آغاز کار نشان داده که بازیگر خوبی برای نقش سعید مرتضوی در دستگاه قضایی است.

قاضی صلواتی کیست؟

اگر چه هنوز نام و نشان دقیقی از قاضی صلواتی و گذشته او منتشر نشده و روشن نیست چگونه او کرسی قضاوت دادسرای عمومی و انقلاب تهران را در دست گرفته، اما به شایعاتی می توان اشاره کرد که از چگونگی ورود او به کرسی قضاوت حکایت دارد. قاضی صلواتی با دخالت محسنی اژه ای وزیر وقت اطلاعات بر کرسی مرتضوی که او نیز با حمایت قاضی کهنه کار به این مقام رسیده بود، تکیه زده است. او مدتی است که ریاست شعبه 15 دادگاه انقلاب اسلامی را در دست گرفته و نامش در بیشتر پرونده های سیاسی به چشم می خورد.

وجه اشتراک تمام پرونده هایی که قاضی صلواتی به آنها رسیدگی کرده را باید در صدور احکام سنگین، وجود نداشتن کیفرخواست های حقوقی و واجد صفت مجرمانه و بی اعتنایی به آیین دادرسی کیفری دانست که همواره با اعتراض حقوقدانان مواجه بوده است. او اینک رسیدگی به پرونده متهمان حوادث پس از انتخابات را در دست دارد.

پرونده متهمان انقلاب مخملی

رسیدگی و صدور احکام سنگین برای متهمان پرونده مشهور به "انقلاب مخملین" که از سال گذشته با دستگیری 4 پزشک و فعال دانشگاهی به نام های "کامیار و آرش علایی، سیلوا هارتونیان و محمد احسانی شروع شد، بیش از هر زمانی نام قاضی صلواتی را بر زبانها جاری ساخت. قاضی صلواتی بر اساس کیفرخواستی کاملا سیاسی و تنظیم شده توسط اداره ضد جاسوسی وزارت اطلاعات، متهمان این پرونده را از 3 تا 6 سال حبس محکوم کرد. صدور چنین احکامی برای متهمانی که هیچ ادله و مستند محکمه پسندی در خصوص شان وجود نداشت، موجی از اعتراض را ایجاد کرد.
هادی قائمی؛ سخنگوی کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران در همان زمان در گفتگوهایی جداگانه با رسانه های فارسی زبان و غیر فارسی زبان در مورد اسناد این دادگاه ها گفت: "این اسناد بی گناهی متهمین را ثابت می کنند و نشان می دهند که دادرسی آنها ناعادلانه و مبتنی بر روندی با منشاء سیاسی بوده است. رئیس قوه قضائیه باید دستور تحقیق و تفحص فوری در این مورد صادر و متهمین را آزاد کند."

دو مشخصه اصلی حکمی که توسط قاضی صلواتی در دادگاه بدوی علیه متهمان این پرونده صادر شد، ناظر به گزارشات اداره کل حقوقی قضایی معاونت ضد جاسوسی وزارت اطلاعات و اقاریر صریح و ضمنی متهمین (اعترافات متهمان در دوران بازجویی) و همکاری با دول خارجی متخاصم بود. حکمی که از سوی حقوقدانان مورد انتقاد شدید قرار گرفت.

تخلفات آشکار کیفری قاضی صلواتی

نسیرن ستوده از وکلای دادگستری که وکالت شماری از دستگیر شدگان حوادث پس از انتخابات ایران را برعهده دارد، در گفتگویی با خبرگزاری دویچه وله از تخلفات آشکار کیفری قاضی صلواتی سخن می گوید. او بر این باور است که عنوان مجرمانه ای در کیفرخواست برخی از متهمان وجود ندارد. او به پرونده آرش رحمانی پور که توسط قاضی صلواتی به اعدام محکوم شده اشاره می کند و می گوید: "نکته‌ ای که من در مورد یکی از موکلان خودم آقای آرش رحمانی‌پور می‌خواهم به آن اشاره کنم، که ایشان هم توسط قاضی صلواتی به اعدام محکوم شده‌اند، این است که اساساً با ورود وکلای مستقل به این پرونده‌ها، تخلفات کیفری و انتظامی متعددی در این پرونده‌ها آشکار شده است. در بسیاری از این پرونده‌ها اساساً کیفرخواستی وجود ندارد. در پرونده‌ آقای آرش رحمانی‌پور موکل ۱۹ ساله‌ی من اساساً قرار مجرمیتی وجود ندارد. قرار مجرمیت یک رکن اساسی پرونده است و وقتی این قرار وجود نداشته باشد اصلاً نمی‌شود ثابت کرد که این شخص جرمی مرتکب شده است. ناگهان طبق اظهار پدرشان وزارت اطلاعات پرونده را از شعبه‌ی ۳ بازپرسی تحویل گرفته و سپس قاضی مرتضوی کیفرخواست صادر کرده و قاضی صلواتی هم ایشان را محاکمه کرده است. بنابراین الان آن پرونده برای رسیدگی مجدد باید به شعبه‌ بازپرسی مربوطه عودت داده شود. بنابراین من فکر می‌کنم حتی در آن پرونده‌ها اگر دقیق مورد بررسی قرار بگیرند، ما با چنین تخلفات آشکاری مواجه خواهیم شد."

نسرین ستوده همچنین به تخلفات صورت گرفته در پرونده عاطفه نبوی که به محاربه از طریق ارتباط با سازمان مجاهدین خلق متهم شده، اشاره می کند و می گوید: "قاضی صلواتی به عاطفه نبوی گفته است که براساس گزارشی که وزارت اطلاعات داده است شما محارب هستی و حکم محارب از پنج سال زندان تا اعدام است و وقتی با اعتراض موکلم مواجه شده، گفته حالا ببینیم شاید حکم اعدام دادم."

اعدام، حکم رایج در میان احکام صادره توسط قاضی صلواتی

تهدید به صدور حکم اعدام علیه عاطفه نبوی توسط قاضی صلواتی به واقعیتی در پرونده شمار دیگری از متهمان حوادث پس از انتخابات تبدیل شده است. محمد رضا علی زمانی از این جمله است. علی زمانی که متهم به محاربه است در جریان دادگاه نمایشی متهمان حوادث پس از انتخابات در حالی توسط قاضی صلواتی محاکمه و به اعدام محکوم شد که او ماهها قبل از انتخابات دستگیر شده بود. علی زمانی در دومین جلسه دادگاه نمایشی حوادث اخیر بدون حضور وکیل مدافع انتخابی خود، محاکمه شد. حکم صادره توسط دادگاه تجدید نظر نیز تایید شد.

ناصر عبدالحسینی، حامد روحی نژاد و رضا خادمی سه نفر دیگر از متهمانی هستند که گفته می شود قبل از انتخابات دستگیر ولی در جریان محاکمه دستگیرشدگان پس از انتخابات محاکمه و به اعدام محکوم شده اند. پیش از این نیز دادسرای عمومی و انقلاب تهران از صدور حکم اعدام برای پنج نفر به اتهام محاربه و مفسد فی الارض خبر داده بود بی آنکه نامی از محکوم شدگان ببرد.

قاضی صلواتی که می کوشد با صدور پی درپی احکام اعدام نام خود را جایگزین نام قاضی مرتضوی کند، در اقدامی دیگر مانع از ارجاع پرونده ناصر عبدالحسینی که او را نیز به اعدام محکوم کرده، به دیوانعالی کشور شده است. سایت موج سبز با اعلام این خبر گزارش داده که " ناصر عبدالحسینی از بازداشت‌شدگان اعتراضات پس از انتخابات، که به اتهام ارتباط با "سازمان مجاهدین خلق" توسط قاضی صلواتی رئیس شعبه ۱۵ به اعدام محکوم شده است، از حق رسیدگی به تقاضای استیناف خود در دیوان عالی کشور محروم شد و پرونده وی با وجود آن‌که مرجع استیناف برای احکام اعدام، الزاما دیوان عالی کشور است ، به شعبه ۳۶ تجدید نظر استان تهران به ریاست قاضی احمد برزگر ارجاع گردید."

قاضی صلواتی اولین و آخرین کسی نیست که در دستگاه قضایی می کوشد با ایفای نقشی همچون نقش قاضی مرتضوی نام خود را بر زبانها جاری و پله های ترقی را به سرعت طی کند. اما آنچه از آنها باقی مانده نه نامی نیک بلکه لکه های ننگی است بر دستگاهی که باید گسترش دهنده عدالت باشد. شریفی دادستان پرونده متهمان دادگاه برلین که در یک سانحه رانندگی کشته شد، احمد مقدس قاضی پیشین دادگاه انقلاب که چندی پیش ترور شد و ... از این جمله اند. از قاضی صلواتی باز خواهیم شنید ولی آنچه روشن است اینکه سرنوشت چنین چهره های به سیاهی آلوده است.